تحقیق سالانه کاربانک از زیست بوم استخدام و منابع انسانی کشور - ۱۳۹۷
درباره تحقیق
این تحقیق با هدف دستیابی به اطلاعاتی است که به متقاضیان شغلی در تصمیم گیری برای استخدام و طراحی مسیر شغلی‌شان کمک می‌نماید.
تحقیق انجام شده با مشارکت بیش از 1000 نفر از مدیران منابع انسانی، مدیران ارشد و کارشناسان حوزه منابع انسانی و استخدام در سازمان‌های کوچک، متوسط و بزرگ انجام شده است. جمع آوری نظرات و تجربیات این افراد با روش توزیع یک پرسشنامه آنلاین به جامعه هدف در طول چند هفته صورت گرفته است. بیش از 380 نفر از مشارکت کنندگان تجربه استخدام در شرکت‌هایی را داشتند که بیش از 100 نفر پرسنل را دارند.
مهمترین مراحل در فرایند استخدام شرکت‌ها
تحقیق نشان می‌دهد "مصاحبه حضوری"، "بررسی و غربال رزومه‌ها" و همچنین استفاده از "دوره کار آزمایشی" از کاربردی‌ترین روش‌های استخدام افراد در این شرکت‌ها محسوب می‌شوند که در این میان مصاحبه حضوری هنوز کلیدی ترین مورد در روند شناسایی افراد واجد شرایط تشخیص داده شده است. نکته جالب توجه اینکه دو مورد "مصاحبه تلفنی" و "بازخورد از کارفرمای قبلی" که در گذشته کمتر به آنها توجه میشد در بین سایر مراحل فرایند استخدام جای خود را تثبیت کرده و در گروه دوم روش‌های استخدامی جای می‌گیرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که مراحل زیر به ترتیب میزان فراوانی در فرایند استخدامی شرکت‌های وجود دارند.
- همه شرکت‌ها از مصاحبه حضوری در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
- 89% شرکت‌ها از بررسی دقیق و غربال رزومه در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
- 80% شرکت‌ها از دوره همکاری آزمایشی در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
- 38% شرکت‌ها از مصاحبه تلفنی در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
- 33% شرکت‌ها از گرفتن بازخورد از کارفرمای قبلی در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
- 14% شرکت‌ها از کانون ارزیابی در فرایند استخدام استفاده می‌نمایند.
تجربیات کاربانک از تعامل با شرکت‌ها نشان می‌دهد که "مصاحبه تلفنی" با آنکه در گذشته بیشتر به عنوان یک تماس برای دعوت به مصاحبه تلقی میشد، امروزه شکل جدی‌تری به‌خود گرفته و به عنوان یکی از مراحل اصلی در فرایند استخدام مورد استفاده استخدام‌گران است. مرحله‌ای که به غیر از راستی آزمایی و انجام دعوت، ابزاری برای تصمیم‌گیری مدیران بوده و روشی است که خصوصا در کلان شهرها باعث مدیریت بهینه پروژه‌های استخدامی می‌گردد.
مراحل تعیین کننده در استخدام منابع انسانی
تحقیق انجام شده نشان می‌دهد "مصاحبه حضوری" و "انجام همکاری بصورت آزمایشی" بترتیب تعیین کننده‌ترین مراحل انتخاب افراد واجد شرایط هستند. همچنین به نظر می‌رسد کارفرمایان وقت قابل توجهی را صرف "بررسی و غربال رزومه" افراد می‌نمایند و نکته جالب اینکه "گرفتن بازخورد از کارفرمای قبلی" در حال تبدیل شدن به یک روش در فرایند استخدامی سازمان‌ها است. به نظر می‌رسد این روش به استخدام‌گران کمک می‌کند که تشخیص خود را ارزیابی کرده تا نهایتا تصمیم درست‌تری نسبت به استخدام افراد واجد شرایط داشته باشند.
معیارهای استخدام منابع انسانی
در این تحقیق مشاهده شد که توجه به "مهارت‌های تخصصی" افراد مهمترین معیار در استخدام افراد است. پس از آن چهار معیار "مهارت‌های فردی"، "داشتن سابقه کار"، "دانش انجام کار" و "نگرش و باورهای ارزشی" افراد بعنوان معیارهای بعدی ملاک تصمیم‌گیری هستند.
نکته جالب توجه اینست که این روزها "تحصیلات" جزو آخرین و کم اهمیت‌ترین معیارها برای انتخاب همکار محسوب می‌شود. با مقایسه این معیار با سایر موارد میتوان به این نتیجه رسید که کارفرمایان امروز مهارت‌گرا هستند نه مدرک‌گرا.
یک تحلیل اینست که سیستم آموزشی حال حاضر از دید کارفرمایان به اندازه کافی کارا نبوده و ترجیح کارفرما تکیه بر مهارت‌های فرد است و نه تحصیلات آموخته شده آنها. در اینصورت سئوال اینجاست که آیا نظام آموزشی کشور از این موضوع آگاه بوده و در حال بروزرسانی محتویات آموزشی است؟ آیا تاکید برخی مشاوران آموزشی به توجه کمتر به علاقه افراد و توجه بیشتر به گرایشات عمومی و نمرات رقابتی برای انتخاب رشته، تاکید درستی برای تضمین آینده شغلی است؟ آیا میتوان باور داشت که نظام آموزشی کشور در آینده به جای دانش آموزی به سمت مهارت آموزی گرایش پیدا کند؟
از سویی دیگر میتوان چنین نگریست که در حال حاضر بازار کار فضای خالی لازم برای همکاری در مشاغلی که به تحصیلات خاص نیاز دارد را نداشته و اکثر فرصت‌های شغلی این سازمان‌ها مهارت‌گرا هستند تا دانش‌گرا. مسلما این موضوع با میزان نوآور بودن صنایع در ارتباط است.
مشاغل پر تقاضا در سه سال آینده از دید کارفرما
مشاغل پر تقاضا در سه سال آینده از دید مدیران ارشد و مدیران منابع انسانی شرکت‌ها به ترتیب به این شرح است.
* شاخص درجه تاکید نشان می‌دهد که هر مورد به چه نسبت توسط مشارکت‌کنندگان اعلام شده است.
نکات قابل توجه در رزومه‌نویسی از منظر کارفرما
در تحقیق از شرکت‌ها از موارد حائز اهمیت در نگارش رزومه سئوال شد. بر این اساس موارد زیر در رزومه‌نویسی مهم تلقی شده و در جلب توجه کارفرمایان تاثیر مثبت می‌گذارند.
- نوشتن اطلاعات بصورت مرتب، خلاصه و مفید بر تاثیر گذاری رزومه موثر است.
- لازم است اطلاعات منسجم نوشته شود. توالی سال‌ها به ترتیب تاریخ از آخر به ابتدا لیست شود.
- تشریحی خلاصه از خروجی‌ها و دستاورد‌های کاری در بخش سوابق شغلی مهم است و لازم است در این بخش از رزومه صرفا به نوشتن عنوان و سمت شغلی بسنده نشود.
- استخدام‌گران مایل‌اند که مهارت‌های فردی و تخصصی را در بخشی مجزا از رزومه مطالعه نماید.
- تعداد قابل توجهی از کارفرمایان به موضوع صداقت در رزومه‌نویسی اشاره داشتند. انتظار این دست از افراد اینست که رزومه در نهایت صداقت و شفافیت نوشته شود و در بیان تخصص‌ها اغراقی صورت نگیرد.
مهمترین مهارت‌های مورد توجه مدیران و کارفرمایان
مهارت‌های نرم مورد توجه مدیران ارشد و مدیران منابع انسانی شرکت‌ها به ترتیب به شرح جدول زیر است.
* شرکت‌کنندگان در این نظر سنجی از عبارات مختلف مانند ارتباط موثر، مهارت ارتباطی، مهارت گفت و شنود موثر و تعامل با سایرین به عنوان مهارت‌های ارتباطی نام برده‌اند.
